Күні:
Сыныбы: 8
Пәні: Алгебра
Тақырыбы: Квадрат түбір. Квадрат түбірдің жуық мәні.
Мақсаты:
Білімділік: «Санның квадрат түбірі, арифметикалық квадрат түбір дегеніміз не?», квадрат түбір белгісін, түбірдің жуық мәні нені білдіретінін, кез келген дәлдікпен арифметикалық квадрат түбірдің мәнін табу мүмкіндігін білу, саннан квадрат түбір табуды үйрену.
Тәрбиелік: Оқушылардың пәнге деген қызығушылықтарын, белсенділіктерін арттыру, өзара жолдастық көмек көрсете білуге, ойын тиянақты дәл айта білуге үйрету; шапшандыққа тәрбиелеу, патриоттық сезімдерін ояту;
Дамытушылық: жасаған тұжырымды дәлелдей білу, құбылыстың болу себебін анықтай білу және оған қорытынды жасау, өз ойын қысқаша және нақты айта білу, зерттеу қабілеттерін, оның ішінде дұрыс жалпылама тұжырым жасау мен қате тұжырымдар және негізгі қорытындыларды анықтай білу, шығармашылықпен ойлау, көздеген мақсатқа жету жолында табанды болу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: Түсіндірмелі, көрнекі-практикалық.
Көрнекілігі: Интерактивті тақта, компьютер, плакат, оқулық
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру: 1) Амандасу, түгендеу
2) Назарын сабаққа аудару
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру
№18 Иррационал сандардың көбейтіндісі мен бөліндісі рационал санды беретін жағдайға мысал келтіріңдер.
№19. 1) Екі рационал санның қосындысы рационал сан; 2) екі иррационал санның айырымы рационал санды беретін жағдайға мысал келтіріңдер.
ІІІ. Жаңа сабақ:
Анықтама: Теріс емес санының квадрат түбірі деп квадраты -ға тең санын атайды.
Түбірдің оң мәнін арифметикалық квадрат түбір деп атайды.
Анықтама: Квадраты -ға тең кез келген теріс емес саны теріс емес санының арифметикалық квадрат түбірі деп аталады.
санынан алынған арифметикалық квадрат түбір деп белгіленеді. Мұндағы таңбасы арифметикалық квадрат түбірдің белгісі немесе радикал, — түбір белгісінің ішіндегі өрнек.
өрнегі « санының арифметикалық квадрат түбірі» деп оқылады. Арифметикалық квадрат түбірдің анықтамасы бойынша: теңдігі , , болғанда орындалады.
Кез келген санның квадраты теріс емес болғандықтан, өрнегінің жағдайында мағынасы болмайды.
Арифметикалық квадрат түбірдің анықтамасынан өрнегінің мағынасы болатын кез келген үшін
теңдігінің дұрыс екені шығады.
ІV. Есептер шығару:
№20 Теңдіктің дұрыс болатынын дәлелдеңдер:
-
; 2. ; 3.
4.; 5.; 6. .
№21. 49; 0,64; 121; 0,09; 2,56; 2500; 3600 сандарының арифметикалық квадрат түбірін есептеңдер.
№22. Арифметикалық квадрат түбірі
-
4; 2. 13; 3. 2,1; 4. ; 5. 1,6; 6. болатын санды анықтаңдар.
№23. 1) өрнегінің мәнін 0,1 дәлдікпен;
2) өрнегінің мәнін 0,01 дәлдікпен табыңдар.
№24. Есептеңдер:
-
; 2. ; 3. ;
4. ; 5. ; 6. .
№25. Егер
-
болса, онда ;
-
болса, онда ;
-
және болса, онда ;
-
және болса, онда .
№26. Есептеңдер:
-
; 2) ; 3) ; 4) ;
-
; 6) ; 7) ; .
№27. Ауданы 1) 1,69 см2; 2) 121 см2; 3) 12,25 дм2; 4) 19 м2 болатын шаршының қабырғасын табыңдар.
№28. Теңсіздікті қанағаттандыратын х бүтін санын көрсетіңдер:
1) ; 2) ; 3) ; 4) .
№29. Теңдеуді шешіңдер:
1) ; 2) ; 3) ; 4) .
№30. Есептеңдер:
1) ; 2) ; 3) ; 4) .
№31. Есептеңдер:
1) ; 2) ; 3) ; 4) .
№32. Есептеңдер:
-
; 2) ; 3); 4) .
№33. Өрнектің мәнін табыңдар:
-
, мұндағы
-
, мұндағы ;
-
, мұндағы ;
-
, мұндағы .
№34. Өрнектің мәнін табыңдар:
-
, мұндағы ; 3) , мұндағы ;
-
, мұндағы ; 4) , мұндағы .
№35. у-тің қандай мәнінде
-
; 2) ; 3); 4) теңдігі дұрыс болады?
№36. Арасында берілген иррационал сан орналасқан тізбектей алынған екі бүтін санды көрсетіңдер:
-
; 2) ; 3) ; 4) .
№37. 1) ; 2) ; 3) ; 4) .
№38. b-ның қандай мәндерінде
1) ; 2) ; 3) ; 4) өрнегінің мағынасы болады?
V. Қорытынды:
Бекіту сұрақтары:
-
Натурал сан дегеніміз не?
-
Нақты сан дегеніміз не?
-
Бүтін сан дегеніміз не?
-
Рационал сан дегеніміз не?
-
Иррационал сан дегеніміз не?
VІ. Үйге тапсырма: №.39, 40
VІІ. Бағалау.